Over onze eerste reis naar Indonesië - Java, Bali, Lombok - beschrijf ik vooraf de lokroep van de ‘Smaragden Gordel’. Mijn zomerse voorbeschouwing op de nakende trip in augustus en september 2017 resulteert als gewoonlijk in reacties van trouwe blogfans. Midden juli meldt zich een mij onbekende buitenstaander aan met een intrigerend onderschrift. Ene Justin schrijft:

… In Ubud vind je het huis en de kunstgalerij van Han Snel. Deze Nederlandse kunstschilder (1925-1998) woonde en werkte gedurende een halve eeuw op het Indonesisch eiland Bali. Lees over zijn biografie op www.amazon.co.uk/Han-Snel-Kunstenaar-Avonturier-Levensgenieter. De auteur, een bijzondere Belg, die sinds 1983 op het eiland Bali woont, was een vriend van de kunstenaar. Van Han Snel bestond nog geen biografie, dit boek vult deze leemte aan. Het verhaal begint met Han Snels jeugd in Scheveningen, zijn belevenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog en zijn gedwongen vertrek als dienstplichtig soldaat naar Indonesië. De lezer krijgt een inkijkje in de woelige jaren van de jonge Indonesische Republiek, hoe Han Snel deze tijd overleefde en een beroemd artiest werd.

Grondstof voor het boek is door de auteur uit de mond van Han Snel in uitgebreide interviews opgetekend. Daarnaast leverde Hans weduwe Siti Snel, nog steeds op Bali wonend, de nodige informatie …

Nieuwsgierig als altijd naar leesvoer over het land waarheen ik reis, contacteer ik mijn onbekende bloglezer via e-mail. Hij reageert uitermate positief en wij komen tijdens onze reis tot een ontmoeting. Het intensieve reisprogramma bevat een driedaags verblijf in Seminyak op Bali, met ruimte voor eigen invulling op de laatste dag. De biograaf van Han Snel is bereid om, met zijn zoon als chauffeur, rond het middaguur vanuit zijn woonplaats Denpasar naar ons hotel te komen. Aan het strand zoeken we een tafel met zicht op zee in een van de vele paviljoens. In een ontspannen, haast familiair intiem gesprek - deels Nederlands, deels Engels (zoon spreekt Engels en Indonesisch, geen Nederlands, hij verstaat tevens Balinees en Soendanees), ontvouwt de vader (66) zijn levensloop in openhartige ontboezemingen aan ons.

Ruim vier uur lang is de rondborstige, dikbuikige gezelligerd met ons in gesprek. Als kettingroker, die een biertje niet schuwt, de ene sigaret na de andere aanstekend. Dat roken slecht voor de gezondheid is, beoordeelt de voorhene rechter en advocaat als aperte onzin. Zijn vader was ook een zware roker en die is 100 geworden! Ons tegengeluid wordt met een volgende sigaret uit het bijna lege tweede pakje van de dag - twintig stuks per pakje - weggewist, terwijl hij de ober in bahasa Indonesia roept voor een volgend flesje Bintang.

Wordt zijn bijna twintig jaar geleden overleden vriend Han Snel door onze nieuwe vriend tot levenskunstenaar bestempeld, over zijn eigen leven vol avontuur raakt hij met uiterst boeiende beschouwingen niet uitgepraat. Tot we op de klok kijkend ontdekken dat de middag onverwacht snel is omgevlogen. De innemende verhalenverteller kijkt zijn 22-jarige zoon liefdevol aan en besluit om de thuisreis door het drukke verkeer naar Denpasar te aanvaarden. Wij keren zeer onder de indruk van bijzondere verhalen naar onze hotelkamer terug, waar ik de aangeschafte biografie van Han Snel in één adem uitlees.

Leven als god op het eiland Bali in Indonesië, zou ik dat ook … willen, … kunnen?

(wordt vervolgd)